Zasadnicza Szkoła zawodowa w Tarnowie im. 16 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej
Zasadnicza Szkoła Zawodowa (ZSZ) Tarnowie powstała 31 sierpnia 2006 r. i wchodzi w skład Zespołu Szkół Niepublicznych w Tarnowie [informacje dotyczące Tarnowa m.in. w notkach o XVI LO im. Armii Krajowej (AK) i 19 Drużynie Starszoharcerskiej im. Bohaterów z Jamnej], w gminie Tarnów, w powiecie tarnowskim, w województwie małopolskim. Organem prowadzącym dla tego Zespołu Szkół jest Tarnowska Fundacja Dobrosąsiedzkiej Współpracy. ZSZ zlokalizowana jest w miejscu historycznych koszar 16 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej przy ul. Mościckiego 27.
Placówka ta prowadzi swoją działalność w oparciu o zatwierdzony przez organ prowadzący statut. W ciągu 3 lat nauki w ZSZ młodzież kształci się w następujących zawodach: cukiernik, kucharz, sprzedawca, fryzjer, monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie, cieśla, dekarz, mechanik pojazdów samochodowych, monter sieci i urządzeń instalacji sanitarnych, betoniarz-zbrojarz, stolarz oraz ślusarz.
Fakt usytuowania ZSZ na terenie byłych tzw. „dolnych koszar”, gdzie stacjonował 16 Pułk Piechoty Ziemi Tarnowskiej, miał dla wyboru patrona szkoły niebagatelne znaczenie. Historia tego niegdysiejszego obiektu koszarowego tarnowskiego garnizonu sięga przełomu XVIII i XIX wieku, gdy Małopolska była pod zaborem austriackim, stanowiąc integralną część tzw. Galicji. Do 1918 roku stacjonował tam 57 pułk armii Cesarsko-Królewskiej. Gdy działania I wojny miały się ku końcowi, jesienią 1918 roku, z włoskiego frontu powróciła zorganizowana grupa żołnierzy tego pułku, wypowiadając służbę i posłuszeństwo cesarzowi. Dało to impuls do utworzenia, na bazie byłej jednostki austro-węgierskiej, 57 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej zwanego także pułkiem „Dzieci Tarnowa”, od stycznia 1919 roku przemianowanego na 13 Pułk Piechoty Ziemi Tarnowskiej, by ostatecznie w lutym stać się 16 Pułkiem Piechoty Ziemi Tarnowskiej. Był to regularny oddział piechoty Wojska Polskiego II RP.
Pułk ten wsławił się już w bojach o wschodnie granice Rzeczypospolitej w latach 1918-1919 oraz w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku. Dał również świadectwo bohaterstwa w walkach kampanii wrześniowej 1939 roku, krwawiąc m.in. pod Pszczyną i Ćwiklicami, Radłowem, Biskupicami Radłowskimi, Mielcem, Tomaszowem Lubelskim, nad Tanwią, pod Narolem, aż po Nowe Sioło i Cieszanów w składzie 6 Dywizji Piechoty, w Armii Kraków. Pułk chlubnie zapisał się również w czasie działań konspiracyjnych podczas II wojny światowej, odtworzony w ramach Akcji „Burza” jako 16 Pułk Piechoty Armii Krajowej. Żołnierze pułku prowadzili liczne akcje dywersyjno-bojowe m.in. operacje mostowe „Most II i Most III” – przerzut części niemieckiej broni V2 z lądowiska „Motyl” w miejscowości Zabawa do Londynu. I batalion „Barbara” tego pułku przeszedł trzymiesięczny szlak bojowy z historycznym bojem w Jamnej. [Więcej o historii 16 pp Ziemi Tarnowskiej przeczytasz na stronie www.batalionakbarbara.pl w artykule „Szkic losów 16 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej”].
Niestety po zakończeniu wojny, ówczesne władze PRL nie pozwoliły na kontynuowanie tradycji orężnych II Rzeczypospolitej. 1pr6 pułk piechoty nie powrócił już do Tarnowa. W jego miejsce, w 1947 roku, został dyslokowany do tarnowskich koszar, 14 Kołobrzeski Pułk Zmechanizowany, który stacjonował tam do 1993 roku.
Dziś to historyczne miejsce administrowane jest przez Centrum Kształcenia i Wychowania OHP, które prowadzi tam swoją działalność statutową (warsztaty, hotel, internat oraz sale wykładowe). Tu również ma swoją siedzibę Zasadnicza Szkoła Zawodowa im. 16 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej a także Tarnowska Szkoła Wyższa. Można spuentować, że dziś obiekty pokoszarowe służą działalności edukacyjnej. Użytkowane jest też miejsce placu apelowego po 16pp.
W jednym z budynków, u zbiegu ulic Mościckiego i Szkotnik, znalazła swoją lokalizację Izba Pamięci Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, będąca z zarządzie tarnowskiego muzeum. To przed tym obiektem, od strony ul. Mościckiego, zlokalizowany jest pomnik „Obrońcom Ojczyzny” poświęcony Żołnierzom 16 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej. Na postumencie ustawione są dwa, symbolizujące łzy, duże granitowe głazy, na których umieszczono tablice z czarnego granitu. Na jednej z tablic z orłem wojskowym, tej od ul. Szkotnik, widnieje napis: „Tu stacjonował 16 pp. Ziemi Tarnowskiej 1918-1939 Hruszów – Pszczyna”. Na drugiej ze znakiem Polski Walczącej czytamy: „SZP – ZWZ – AK 1939-1945 Armia Krajowa 16pp Ziemi Tarnowskiej, V-2, Jamna”.
Historyczność miejsca w którym szkoła funkcjonuje, sąsiedztwo kościoła pw. Św. Rodziny Księży Misjonarzy (byłego kościoła garnizonowego w Tarnowie) z tablicami pamiątkowymi poświęconymi jednostkom wojskowym II RP oraz żołnierzom 16pp AK, a także zainteresowanie samej młodzieży historią swojego miasta i oręża polskiego okresu II RP oraz spotkania ze świadkami historii – żołnierzami 16 pp. sprawiły, że w gronie Rady Pedagogicznej Zespołu Szkół Niepublicznych na czele z dyrektorem mgr. inż. Bogusławem Pitułą, przy wsparciu ks. Zbigniewa Guzy – katechety i kapelana środowisk kombatanckich oraz Ryszarda Żądło – Prezesa Zarządu Okręgu Tarnów Światowego Związku Żołnierzy AK, zrodziła się w 2014 roku inicjatywa nadania Zasadniczej Szkole Zawodowej imienia 16 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej. Stosowny wniosek w tej sprawie został złożony do Zarządu Tarnowskiej Fundacji Dobrosąsiedzkiej Współpracy, organu prowadzącego szkołę.
Zarząd fundacji w dniu 7 września 2015 roku podjął uchwałę o nadaniu Zasadniczej Szkole Zawodowej wchodzącej w skład Zespołu Szkół Niepublicznych z siedzibą w Tarnowie przy ul. ks. I. Skorupki 9. imienia 16 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej.
Uroczystość z tym związana miała miejsce w dniu 29 października 2015 r. w siedzibie ZSZ przy ul. Mościckiego 27. Najważniejszymi gośćmi honorowymi wspólnoty szkolnej podczas tego wydarzenia byli świadkowie historii płk w stanie spoczynku Zdzisław Baszak – ostatni żyjący żołnierz 16 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej, uczestnik szlaku bojowego pułku podczas kampanii wrześniowej 1939 roku, żołnierz ZWZ i AK, dowódca plutonu w czasie operacji „Most III” w Zabawie, obecnie Honorowy Prezes Zarządu Okręgu Tarnów Światowego Związku Żołnierzy AK oraz płk w stanie spoczynku dr Jerzy Pertkiewicz – podczas kampanii wrześniowej 1939 roku dowódca plutonu 23. Pułku Strzelców Kaniowskich kilkakrotnie ranny, żołnierz ZWZ i AK, dowódca plutonu 3 kompanii „Regina” I Batalionu „Barbara” 16 Pułku Piechoty Armii Krajowej, Kawaler Orderu Wojennego Virtuti Militari. W swoich wystąpieniach kombatanci wielokrotnie podkreślali, iż fakt przyjęcia przez szkołę takiego patrona to doskonały przykład historycznego dziedzictwa oraz kształtowania postaw patriotycznych wśród młodzieży.
Przybyli również przedstawiciele MON – autor tego tekstu i ppłk mgr inż. Zbigniew Skurnowicz – Wojskowy Komendant Uzupełnień w Tarnowie, Krystyna Latała – Pełnomocnik Prezydenta miasta Tarnowa ds. kultury, Ryszard Pagacz – Radny Rady Miejskiej w Tarnowie, Józef Lazarowicz – Przewodniczący Komisji Oświaty Rady Powiatu Tarnowskiego i Urszula Blicharz – Dyrektor Delegatury Kuratorium Oświaty w Tarnowie województwa małopolskiego.W uroczystości uczestniczyli także przedstawiciele Zarządu Tarnowskiej Fundacji Dobrosąsiedzkiej Współpracy organu prowadzącego dla Zespołu Szkół Niepublicznych w Tarnowie na czele z jej prezesem Janem Karkowskim. Byli również obecni:Ryszard Żądło – Prezes Zarządu Okręgu Tarnów Światowego Związku Żołnierzy AK oraz duchowni w osobach: ks. Zbigniew Guzy – kapelan środowisk kombatanckich – Dyrektor Wydziału Duszpasterstwa Trzeźwości i Uzależnień przy Kurii Diecezjalnej w Tarnowie oraz ks. Marian Oleksy – Proboszcz parafii miejsca pod wezwaniem św. Rodziny. Oprawę ceremonialną uroczystości przygotowało Stowarzyszenie Grupa Rekonstrukcji Historycznej 16 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej.
Zostały odczytane również adresy okolicznościowe skierowane do uczestników uroczystości m.in. od: Wiceprezesa Rady Ministrów – Ministra Obrony Narodowej Tomasza Siemoniaka, Starosty Tarnowskiego Romana Łucarza, Zarządu Okręgu Tarnów Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej a także Stowarzyszenia Grupa Rekonstrukcji Historycznej 16 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej.
Uczniowie Zasadniczej Szkoły Zawodowej demonstrowali wtedy swoje umiejętności. Pion gastronomiczny pochwalił się przygotowanymi przekąskami – na fachowo i odświętnie przygotowanych stołach, „budowlanka” zaprezentowała swoje zawodowe kwalifikacje, natomiast przyszłe fryzjerki pokazały kunsztowne uczesania, oraz ciekawą kolekcję strojów z epoki dwudziestolecia międzywojennego. [Galeria fotografii z uroczystości nadania imienia na stronie http://zsn.com.pl/?p=2115].
Dzień nadania placówce imienia został ustanowiony świętem szkoły.
Na szkolnym korytarzu umieszczono dużą gablotę ścienną poświęconą patronowi szkoły. Wszelkie pamiątki związane z 16 pp Ziemi Tarnowskiej pieczołowicie gromadzone są w szkolnej bibliotece.
Szkoła nie posiada jeszcze własnego sztandaru.
Zarząd Okręgu w Tarnowie Żołnierzy Światowego Związku Żołnierzy AK stosownym aktem przekazał młodzieży w opiekę pobliski pomnik „Obrońcom Ojczyzny”. Uczniowie na bieżąco utrzymują tam porządek, sadzą i pielęgnują kwiaty, zapalają znicze, składają wiązanki oraz wieńce z okazji uroczystości państwowych, rocznicowych i patriotycznych. Należy podkreślić, iż pod opieką instruktorów praktycznej nauki zawodu na wiosnę 2016 roku społeczność szkolna przeprowadziła gruntowny remont pomnika, polegający na odnowieniu granitowych głazów, wymianie kostki brukowej a także wyczyszczeniu i pomalowaniu masztu flagowego oraz ogrodzenia.
Zdaniem dyrektora szkoły mgr. inż. Bogusława Pituły „Przyjęcie przez ZSZ imienia 16 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej – to powód do dumy, ale też poważne zobowiązanie. Patron jest dla uczniów i grona pedagogicznego swoistym punktem odniesienia, opiekunem i symbolicznym drogowskazem wskazującym szkole obrany kierunek rozwoju i służący przykładem swego życia. Wybrany Patron zachęca nas do wytrwałej i wytężonej pracy, uczciwości i rzetelności oraz wierności etosowi „Honor i Ojczyzna”. |
Znamienną jest również wypowiedź Jana Skawskiego – ucznia kl. II Zasadniczej Szkoły Zawodowej : „Czuję dumę, kiedy uświadamiam sobie jaka odpowiedzialność spoczywa na mnie jako uczniu szkoły, której patronem jest 16 Pułk Piechoty Ziemi Tarnowskiej. Imię to szczególnie zobowiązuje do solidnej nauki i pracy, wierności ideałom oraz postawy szacunku do własnej Ojczyzny.” |
ZSZ jest pierwszą szkołą w powiecie noszącą imię 16 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej. To doskonały bodziec do podejmowania podobnych inicjatyw społeczno-patriotycznych przez inne tarnowskie placówki.
Adres Szkoły:
mgr inż. Bogusław Pituła
ul. Mościckiego 27
33-100 Tarnów
tel: (14) 6360715;
fax: (14) 6362145;
e-mail: zsn.tarn@gmail.com;
http://zsn.com.pl
