Por. Gomoła Jan Jawor
Urodził się 2 maja 1913 roku w Duisburgu w Niemczech, w rodzinie emigrantów z Wielkopolski. W 1920 roku wrócił z rodzicami do Poznania. Podjął pracę w poznańskiej Drukarni Polskiej. Służbę wojskową odbywał w 66 pp i w Korpusie Ochrony Pogranicza w Czortkowie. Tam ukończył z wyróżnieniem szkołę podoficerską. Po zakończeniu służby wojskowej aż do wybuchu wojny prowadził w Inowrocławiu agencję gazet. W kampanii wrześniowej dowódca drużyny w 59 pp z 15 DP wchodzącej w skład Armii „Pomorze”. Walczył pod Bydgoszczą, Gniewkowem, Brześciem Kujawskim, Kowalem, Gąbinem, Gostyninem, Iłowem, w bitwie nad Bzurą, w Puszczy Kampinoskiej oraz w obronie Warszawy. Dostał się do niewoli niemieckiej i trafił do obozu jenieckiego w Skierniewicach, z którego wydostał się 15 października 1939 roku. Powrócił do Poznania i tam w połowie listopada 1939 roku wstąpił do Narodowej Organizacji Wojskowej; tworzył jej struktury w samym mieście oraz w wyznaczonych rejonach województwa poznańskiego. Został wysiedlony przez Niemców w lutym 1940 roku do Krakowa, gdzie kontynuował działalność konspiracyjną w NOW, a po scaleniu w lutym 1942 roku – w Armii Krajowej. W 1943 roku ukończył kurs podchorążych AK, organizował zalążek oddziału partyzanckiego. Śledzony przez Niemców, wyjechał wraz z grupą żołnierzy AK z Krakowa w rejon lasów radłowskich na północ od Tarnowa, gdzie w maju 1944 roku utworzył oddział partyzancki AK „Janina”. Został jego dowódcą i przyjął pseudonim „Jawor”. Oddział, któremu powierzano odpowiedzialne zadania, był podporządkowany Rejonowemu Inspektorowi AK w Tarnowie. Oddział „Janina” stanowił ochronę lądowiska „Motyl” w Jadownikach Mokrych w słynnej akcji „Most III” (w nocy z 25 na 26 lipca 1944 roku). Na tym polowym lotnisku wylądował specjalny samolot z Brindisi we Włoszech, który zabrał dane konstrukcyjne i ważne części rakiety V-2 zdobyte przez wywiad AK. W akcji „Burza” oddział „Janina” wszedł w skład I batalionu „Barbara” 16 pp AK i po uzupełnieniach mobilizacyjnych został przeformowany w 5 kompanię piechoty AK, zachowując ten sam kryptonim oraz dowódcę. Kompania pod dowództwem por. Gomoły przeszła cały szlak bojowy batalionu, wsławiając się 25 września 1944 roku w bitwie pod Jamną. Dzięki odwadze dowódcy i jego żołnierzy utrzymano linię obrony, za co por. „Jawor” został odznaczony Krzyżem Walecznych. Po wojnie por. Gomoła był prześladowany, aresztowany i więziony przez bezpiekę, najpierw w 1946 i 1947 roku w Poznaniu. Nadzorowany przez policję polityczną mieszkał następnie w Krakowie, Zakopanem i Nowym Targu. Po raz drugi został aresztowany 9 czerwca 1953 roku w Jarocinie i był więziony w Krakowie, Wiśniczu i Brzezinach Śląskich do 1955 roku. Po zwolnieniu zamieszkał w Tarnowie, gdzie podjął pracę w tamtejszej PSS „Społem”. Pracował w niej do emerytury. Jan Gomoła działał aktywnie w Związku Inwalidów Wojennych. W 45. rocznicę zbrodni katyńskiej, po Mszy Świętej w kościele oo. Filipinów w Tarnowie, Jan Gomoła i inni żołnierze AK zostali wylegitymowani przez MO za złożenie kwiatów na Grobie Nieznanego Żołnierza. Uznano ich za organizatorów nielegalnego zgromadzenia i postawiono przed sądem. Podczas trzeciej rozprawy, 6 listopada 1985 roku Jan Gomoła doznał rozległego zawału serca i nie odzyskawszy przytomności zmarł następnego dnia. Pogrzeb por. „Jawora” odbył się 11 listopada 1985 roku na cmentarzu parafialnym w Krzyżu koło Tarnowa. Stał się jednocześnie wielką manifestacją patriotyczną i religijną tarnowskiej społeczności. Jan Gomoła odznaczony był m.in. Krzyżem Walecznych, Krzyżem Partyzanckim i Krzyżem Armii Krajowej oraz licznymi medalami.
Opr. Krzysztof Sikora (jak w książce „Walka i Pamięć” K. Sikora Warszawa 2008 s.216-217)
