Kpr. Augustyn Moskal ps. „Vis”
Augustyn Moskal urodził się 12 lutego 1915 roku w Szerzynach. Tu spędził dzieciństwo. W 1928 roku skończył Publiczną Szkołę Powszechną. Od dziecka fascynowała go technika. Obdarzony nadzwyczajnymi zdolnościami manualnymi podglądał sekrety zawodowe okolicznych rzemieslnikow. Chętnie uczył się tajników materii, z którą później był nieodłącznie związany w życiu zawodowym. Do służby wojskowej został powołany w 1937 roku. Był żołnierzem 2 pułku artylerii lekkiej w Kielcach. Ukończył także podoficerską szkołę rusznikarską w Warszawie, gdzie zastał go wybuch drugiej wojny światowej. Jako uczestnik kampanii wrześniowej 1939 roku, wraz ze swoją szkołą podoficerską wycofywał się aż do Kowla. Tam został aresztowany przez Sowietów, ale udało mu się uciec. W czasie przedostawania się w swoje rodzinne strony został ponownie aresztowany w niemieckiej strefie okupacyjnej i osadzony w niemieckim obozie przejściowym w Częstochowie. Kolejny raz udaje mu się zbiec. Na przełomie października i listopada 1939 roku powrócił w okolice Szerzyn i Żurowej. Ukształtowana postawa patriotyczna i żołnierska przysięga sprawiły, że przystąpił do działalności najpierw w Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), a następnie w Armii Krajowej (AK). Już jako zaprzysiężony żołnierz Polskiego Państwa Podziemnego prowadził działalność konspiracyjną w Szerzynach, w placówce AK o kryptonimie „Sabina”.
Wraz z oddziałem st. sierż. Jana Dudy ps. „Czarny” z Żurowej, zameldował się, do akcji „Burza”, 4 sierpnia 1944 roku w Podlesiu, w miejscu koncentracji I Batalionu „Barbara” 16pp AK . Przeszedł z Batalionem cały trzy miesięczny szlak bojowy. Był batalionowym rusznikarzem i miał przydział służbowy do pocztu dowódcy batalionu. Przywracał sprawność partyzanckiej broni. Po zakończeniu II wojny światowej, w obawie przed represjami „nowej władzy” wyjechał na Śląsk. Nie ujawnił swojej konspiracyjnej działalności. Został powołany do odbycia służby wojskowej w Tarnowskich Górach. Gdy w 1945 roku wraz z kolegami spędzał czas na przepustce w okolicach Szerzyn, został napadnięty przez funkcjonariuszy UB. W wyniku szamotaniny zginął jeden z funkcjonariuszy. W następstwie tego zajścia Moskal został aresztowany i przewieziony na Śląsk. W więzieniu w Gliwicach spędził 9 miesięcy. Po wyjściu na wolność uczył się i podnosił swoje kwalifikacje zawodowe.
Od maja 1947 do lipca 1950 roku pracował w Fabryce Odczynników Chemicznych w Gliwicach a następnie w Gliwickiej Wytwórni Części Samochodowych produkującej dla potrzeb wojska. W 1948 roku zawarł związek małżeński z Balbiną Stygar. W 1958 roku uzyskał dyplom mistrzowski.
W 1961 roku wrócił z rodziną do Jasła. Podjął pracę w zakładach „Pektowin”, później wraz z kolegą prowadził prywatny zakład ślusarski związany z budową i naprawą wind. Następnie pracował w Spółdzielni Tarcz Ściernych w Skołyszynie. Po ukończeniu 65 roku życia przeszedł na emeryturę. Uczestniczył w wielu spotkaniach partyzanckich z kolegami z batalionu i ich rodzinami oraz młodzieżą szkolną, w czym towarzyszyła mu żona Balbina. W uznaniu zasług na rzecz walki o niepodległość Rzeczypospolitej w czasie II wojny Światowej, został mianowany w 1995 roku na stopień sierżanta Wojska Polskiego. W 2001 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej mianował Go na stopień podporucznika Wojska Polskiego w stanie spoczynku. Podporucznik Augustyn Moskal zmarł 30 lipca 2011 roku i został pochowany na Starym Cmentarzu w Jaśle. Był człowiekiem konsekwentnym i słownym, o dużym poczuciu odpowiedzialności oraz skromności.
Warszawa, styczeń 2013 r.
