Szkoła Podstawowa im. Batalionu AK Barbara w Lubaszowej
Lubaszowa sięga swą historią XI wieku, chociaż lokalizację otrzymała dopiero na prawie magdeburskim w 1340 roku. Pierwsza wzmianka o niej datowana jest na 1105 rok. To miejscowość położona w dolinie rzeki Białej Dunajcowej, w gminie Tuchów, w powiecie tarnowskim, w województwie małopolskim.
Jest integralną częścią Pogórza Ciężkowickiego i stanowi zachodnią rubież pasma górskiego Brzanka- Liwocz.
Od czasów II Rzeczypospolitej a konkretnie od 1921 roku funkcjonuje w Lubaszowej szkoła. Obecnie ta chlubiąca się bogatą tradycją placówka, nosi imię Batalionu AK „Barbara”.
Z inicjatywy Dyrektor Szkoły mgr Barbary Duszy, Grona Pedagogicznego, Rady Rodziców oraz Samorządu Uczniowskiego, pod koniec pierwszej dekady XXI wieku, zostały zainicjowane działania mające na celu nadanie szkole imienia i sztandaru.
Wspólnota szkolna zdecydowała, że patronem szkoły zostanie Batalion AK „Barbara”. Ważnym argumentem dla takiego wyboru był fakt, że I batalion „Barbara” 16pp AK w czasie Akcji „Burza” operował m.in. w tym rejonie a część żołnierzy batalionu rekrutowała się z obszarów gminy Tuchów.
W czasie niemieckiej okupacji mieściły się tam bowiem placówki: AK o kryptonimie „Teresa” i Narodowej Organizacji Wojskowej o kryptonimie „Teofila”.
Należy również podkreślić, że w Lubaszowej mieszkał strzelec Stanisław Derus ps. „Rene” – żołnierz II plutonu, 1 kompanii „Wanda”, I Batalionu „Barbara” 16pp AK – autor niezmiernie wartościowej książki poświęconej działalności batalionu „Barbara” pt. „Szli Partyzanci”.
Uwzględniając działania szkoły Rada miejska w Tuchowie swoją Uchwałą z dnia 31 marca 2010 roku nadała placówce imię Batalionu AK Barbara. Uroczystość z tym związana miała miejsce 4 września 2010 r.
Wydarzenie zgromadziło całą wspólnotę szkolną, mieszkańców Lubaszowej i gminy Tuchów.
W nadaniu imienia i wręczeniu sztandaru szkole gośćmi honorowymi byli żołnierze batalionu „Barbara” AK:
ppłk dr Jerzy Pertkiewicz – ps. „Drzazga”, por. mgr inż. Jacek Popiel ps. „Lipek”, Barbara Borowska- Palenik – córka kpt.”Leliwy”- dowódcy batalionu „Barbara” oraz przedstawiciele rodzin żołnierzy batalionu i środowisk AK.
Rangę wydarzenia podkreślili swoją obecnością posłowie na Sejm z rejonu tarnowskiego Józef Rojek i Michał Wojtkiewicz a także starosta tarnowski Mieczysław Kras oraz burmistrz Tuchowa Mariusz Ryś. Mszę świętą celebrował Biskup senior tarnowskiej diecezji ks. bp. dr Władysław Bobowski.
Wtedy też została odsłonięta okolicznościowa tablica pamiątkowa. Uroczystość miała tym wymowniejszy charakter, iż była to pierwsza szkoła, która otrzymała imię I Batalionu „Barbara” 16pp AK.
Dla upamiętnienia tej ważnej daty ustanowiono Święto patrona szkoły, w ramach którego co roku we wrześniu uczniowie wraz z gronem pedagogicznym biorą udział w uroczystościach rocznicowych na Jamnej a także uczestniczą w organizowanym przez szkołę biegu patriotycznym ściśle związanym z upowszechniam wiedzy o batalionie AK „Barbara”.
