Ks. Kpt Dr Stanisław Pycior ps. „Gruda”

Urodził się 8 marca 1916 r. w Trzcianie koło Mielca. Egzamin dojrzałości złożył w 1935r. w Państwowym Humanistycznym Gimnazjum w Mielcu. Następnie wstąpił do Seminarium Duchownego w Tarnowie. Od 1937 r. studiował na Wydziale Teologicznym Państwowego Uniwersytetu w Innsbrucku oraz w Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie i ponownie w Tarnowskim Wyższym Seminarium Teologicznym. Święcenia kapłańskie otrzymał 31 marca 1940r. w miejscowości Błonie pod Tarnowem.

Będąc wikariuszem w Parafii Szczurowa, w maju 1940r., przystąpił do Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) przyjmując pseudonim „Gruda”. Był łącznikiem brzeskiego obwodu ZWZ, uczestniczył w zaprzysiężeniu nowo przystępujących o działalności konspiracyjnej, przekazywał meldunki i prasę konspiracyjną oraz przechowywał ekwipunek konspiratorów. Po przeniesieniu do Bochni, już w ramach AK, pełnił te same funkcje co w Szczurowej. W lipcu 1944r., jako kapitan AK, został kapelanem I batalionu „Barbara” 16pp AK, z którym przeszedł cały szlak bojowy od Machowej przez Świniogórę, Ratówki, Suchą Górę, Jamną do Lichwina, gdzie 23 października 1944r. celebrował ostatnią partyzancką Mszę św.

Do końca wojny ukrywał się w Zakliczynie i parafii Wojakowa. Po wojnie pracował w Limanowej, a od września 1946 r. w kurii tarnowskiej. W 1949r. na KUL uzyskał stopień doktora prawa kanonicznego. Był również wykładowcą, notariuszem kurialnym oraz wiceoficjałem Sądu Diecezjalnego w Tarnowie. Ksiądz Pycior był inwigilowany, nękany oraz przesłuchiwany przez funkcjonariuszy UB oraz PRL-owskich prokuratorów w sprawie tzw. „działalności przestępczej organizacji” jaką była Armia Krajowa. Pomimo tych przykrych i dotkliwych przeżyć, inicjował oraz wspierał działania tarnowskiego środowiska AK, niosąc niestrudzenie światło wiary nadziei i miłości oraz żar umiłowania Ojczyzny.

Został wyróżniony m.in. Krzyżem Armii Krajowej, Medalem Wojska, krzyżem „La Croix de Partisan”, Komandorią Orderu „Pro nostra et vestra libertate”, „Krzyżem Partyzanckim” oraz awansem na stopień majora Wojska Polskiego. Ks. mjr dr Stanisław Pycior zmarł 9 września 1996r. Po mszy żałobnej w bazylice tarnowskiej, został pochowany w podziemiach cmentarnej kaplicy rodzinnej Trzciany.

(Oprac. dr K. Sikora na podstawie artykułu ks. dr. Piotra M. Gajdy, Kapelan partyzantów Śp. ks. dr Stanisław Pycior, http://www.currenda.diecezja.tarnow.pl, foto ze zbiorów Zygmunta Pertkiewicza)